Mục đích của cuốn sách Thói Quen Thứ 8 là cung cấp cho bạn một tấm bản đồ hướng dẫn để giúp bạn vượt qua những nỗi đau và thất vọng, tiến tới sự thỏa mãn thực sự trong cuộc sống. Đồng thời, cuốn sách còn giúp bạn mở rộng ý nghĩa và sự đóng góp của mình – không chỉ trong công việc hay tổ chức mà cả trong cuộc sống cá nhân. Khi bạn đã khám phá được tiếng nói của chính mình, bạn sẽ có khả năng truyền cảm hứng cho những người mà bạn quan tâm, giúp họ tìm thấy tiếng nói của họ và từ đó gia tăng gấp bội thành công và tầm ảnh hưởng của họ.
Giới thiệu tác giả Thói Quen Thứ 8 – Stephen R.Covey
Stephen R. Covey đã tốt nghiệp MBA từ Đại học Harvard và nhận bằng tiến sĩ từ Đại học Brigham Young. Ngoài ra, ông còn được vinh danh với 7 bằng tiến sĩ danh dự từ các trường đại học danh tiếng khác. Covey là một người đa tài, nổi tiếng và được kính trọng trên toàn thế giới trong vai trò là chuyên gia về lý thuyết lãnh đạo, các vấn đề về gia đình, nhà giáo dục, nhà tư vấn quản lý và là tác giả. Ông dành cả cuộc đời cống hiến cho việc giảng dạy theo phương pháp lấy nguyên tắc làm trọng tâm.
Covey đã nhận được nhiều giải thưởng danh giá trong sự nghiệp của mình. Không chỉ thành công trong công việc, ông còn là một người cha tận tụy, được trao giải thưởng “Người Cha Đáng Kính của nước Mỹ”, một vinh dự mà ông coi là quý giá nhất.
Ông cũng là tác giả của một số tác phẩm nổi tiếng như: 7 Thói Quen Để Thành Đạt, Thói Quen Thứ 8, Niềm Tin Thông Minh, Lựa Chọn Tối Ưu Thứ 3,…
Thói Quen Thứ 8 – Một góc nhìn mới từ “7 thói quen để thành đạt”
Câu hỏi được đặt ra là tại sao lại có Thói Quen Thứ 8? Như chúng ta đều biết, cuộc sống của chúng ta đã thay đổi sâu sắc kể từ khi cuốn sách “7 Thói Quen Để Thành Đạt” được xuất bản lần đầu vào năm 1989. Những sự kiện nổi bật như sự sụp đổ của Bức tường Berlin và sự khởi đầu của kỷ nguyên công nghệ thông tin đã đánh dấu bước ngoặt lớn.
Vậy sau nhiều năm, liệu 7 thói quen đó vẫn còn phù hợp? Câu trả lời là càng về sau, thói quen này càng chứng minh tính đúng đắn của mình. Thế thì Thói Quen Thứ 8 ra đời để làm gì? Thói Quen Thứ 8 ra đời nhằm tiếp nối và mang đến một góc nhìn mới hơn cho các thói quen trước.
Cuốn sách này nhấn mạnh vào việc nhận biết và khai thác sức mạnh của yếu tố thứ 3 từ 7 thói quen nhằm đáp ứng nhu cầu của thời đại lao động tri thức. Đây chính là việc tìm ra “tiếng nói” của chính mình và truyền cảm hứng để người khác tìm ra “tiếng nói” của họ. Stephen R. Covey đã trình bày Thói Quen Thứ 8 như một cách nhìn mới cho các thói quen trước đó:
- Thói quen 1: Chủ động
- Thói quen 2: Bắt đầu với mục tiêu đã định
- Thói quen 3: Ưu tiên điều quan trọng nhất
- Thói quen 4: Tư duy cùng thắng
- Thói quen 5: Hiểu và lắng nghe người khác
- Thói quen 6: Hợp tác hiệu quả
- Thói quen 7: Rèn giũa bản thân
- Thói quen 8: Tìm ra tiếng nói của chính mình và truyền cảm hứng giúp người khác làm điều tương tự.
Thói Quen Thứ 8 mang đến câu trả lời cho những thách thức của thời đại mà mỗi cá nhân có thể đối mặt. Nó tương phản với những nỗi đau và thất vọng mà Covey đã đề cập trong cuốn sách trước và đại diện cho tiếng nói của nhân văn – chứa đựng niềm tin, sự khôn ngoan, bản lĩnh và tiềm năng vô tận để phục vụ cho một mục tiêu cao cả.
Review Thói Quen Thứ 8: Ý nghĩa của tiếng nói
Trong Thói Quen Thứ 8, Stephen R. Covey nói về việc khám phá tiếng nói của bản thân và truyền cảm hứng để người khác cũng tìm ra tiếng nói của họ. Vậy tiếng nói mang những ý nghĩa gì?
Trước hết, tiếng nói thể hiện tính độc nhất của mỗi cá nhân. Nó bộc lộ rõ nhất khi chúng ta đối mặt với những thách thức lớn nhất của cuộc đời, đồng thời mang lại sức mạnh để ta dám vượt qua những thử thách đó. Theo Covey, tiếng nói nằm ở:
- Điểm giao thoa giữa tài năng: Khả năng đặc biệt của bạn
- Niềm đam mê: Những điều mang lại cho bạn sự hứng khởi và nhiệt tình
- Nhu cầu: Những gì thế giới cần từ bạn
- Lương tâm: Tiếng nói bên trong hướng dẫn bạn phân biệt đúng sai
Khi một công việc kích thích tài năng và thắp lên ngọn lửa đam mê trong bạn, đó chính là lúc bạn đã tìm thấy “tiếng nói” của mình cũng như nhận ra “tiếng gọi” của cuộc sống và chuẩn mực đạo đức của tâm hồn.
Mỗi người trong chúng ta đều khao khát tìm ra tiếng nói riêng của mình để sống có ý nghĩa và đóng góp cho thế giới.
Review Thói Quen Thứ 8: Món quà thiên phú
Khả năng tìm ra tiếng nói của bản thân là một sức mạnh vốn có bên trong mỗi chúng ta. Nó giống như những hạt giống tiềm ẩn, chờ đợi được đánh thức và phát triển. Từ khi chào đời, chúng ta đã được trao tặng những “món quà thiên phú”: tài năng, năng lực, trí thông minh và những cơ hội. Những món quà này thường nằm im, chờ đợi chúng ta khám phá và sử dụng.
Khi chúng ta bắt đầu cuộc sống với tư cách là một sinh linh nhỏ bé, qua thời gian, chính sinh linh ấy lại chứa đựng sức mạnh phi thường. Càng phát huy tối đa tiềm năng của bản thân, chúng ta càng có cơ hội phát triển thêm nhiều tài năng và năng lực mới.
Trong cuốn sách Thói Quen Thứ 8 này, tác giả đã nêu rõ ba món quà quan trọng nhất:
- Món quà thứ nhất: Sự tự do và sức mạnh để đưa ra lựa chọn.
- Món quà thứ hai: Những quy luật tự nhiên và nguyên tắc sống.
- Món quà thứ ba: Bốn năng lực của con người – thể chất/kinh tế, tình cảm/xã hội, trí tuệ và tinh thần. Những năng lực này được tóm gọn thành PQ, EQ, IQ, và SQ.
Xem thêm: Tóm Tắt Sách Tư Duy Đột Phá – Tách Biệt Suy Nghĩ Khỏi Số Đông
Món quà thứ nhất: Sự tự lựa chọn
Chắc chắn rằng mỗi chúng ta đều may mắn sở hữu một món quà vô giá, đó là quyền tự do lựa chọn. Đây có lẽ là món quà vĩ đại nhất mà chúng ta được ban tặng và không ai có thể tước đoạt nó. Trong thế giới hiện đại, sức mạnh để lựa chọn đang trở thành đối trọng với tư tưởng victimism (tư duy nạn nhân) và văn hóa đổ lỗi, những thứ đang ngày càng phổ biến.
Sức mạnh của sự lựa chọn có nghĩa là chúng ta không đơn thuần chỉ là sản phẩm của quá khứ hay di truyền. Chúng ta không phải là kết quả của hành động của người khác. Mặc dù chúng ta không phủ nhận sự ảnh hưởng của môi trường và con người xung quanh, nhưng không ai có quyền quyết định cuộc sống của chúng ta ngoài chính bản thân ta. Chúng ta đưa ra quyết định dựa trên lựa chọn của mình chứ không phải dựa trên lựa chọn của người khác.
Theo sách Thói Quen Thứ 8, quyền tự do lựa chọn xuất hiện ở khoảng cách giữa kích thích và phản ứng. Trong khoảng cách đó, luôn tồn tại sự tự do và sức mạnh để chúng ta lựa chọn cách phản ứng của mình. Đối với những người lớn lên trong môi trường thuận lợi, khoảng cách này có thể rất rộng. Ngược lại, với những ai chịu ảnh hưởng nặng nề từ môi trường và gen di truyền, khoảng cách có thể hẹp hơn. Nhưng dù khoảng cách rộng hay hẹp, nó vẫn luôn tồn tại và điều quan trọng là chúng ta biết sử dụng khoảng cách đó một cách khôn ngoan. Có những người có khoảng cách rộng nhưng lại khuất phục trước nghịch cảnh, trong khi có những người có khoảng cách hẹp nhưng vẫn vươn lên.
Dù chuyện gì đã, đang và sẽ xảy ra luôn có một khoảng cách giữa sự kiện và phản ứng của chúng ta. Thậm chí nếu khoảng cách đó chỉ kéo dài trong một khoảnh khắc nhỏ, chính khoảnh khắc ấy đã thể hiện quyền tự do lựa chọn của chúng ta trước hoàn cảnh.
Xem thêm: Review Sách Sức Mạnh Của Suy Nghĩ Tích Cực – Bạn Sẽ Là Những Gì Bạn Nghĩ
Món quà thứ hai: Quy luật tự nhiên và các nguyên tắc
Ở món quà thứ nhất của sách Thói Quen Thứ 8, chúng ta đã nói về việc sử dụng một cách khôn ngoan khoảng cách giữa kích thích và phản ứng. Vậy “sử dụng khôn ngoan” ở đây nghĩa là gì? Đó là khả năng sống dựa trên các nguyên tắc và quy luật tự nhiên, thay vì bị cuốn vào văn hóa tốc độ và mong muốn kết quả nhanh chóng như hiện nay.
Quyền lực tự nhiên và quyền lực tinh thần là gì?
Quyền lực tự nhiên (natural authority) là sự chi phối của các quy luật tự nhiên đối với mọi thứ. Chúng ta không thể phớt lờ hay vượt qua những quy luật này, và không có sự lựa chọn nào khác ngoài việc tuân theo. Tự nhiên cũng trao cho con người quyền tự do và sức mạnh để chọn lựa, từ đó con người có thể sở hữu quyền lực tự nhiên hoặc khả năng chi phối các yếu tố khác.
Quyền lực tinh thần (moral authority) là khả năng sử dụng sức mạnh tự do và lựa chọn một cách có nguyên tắc. Khi chúng ta tuân thủ các nguyên tắc trong mối quan hệ với người khác, chúng ta có thể tận dụng tối đa các quy luật tự nhiên. Những người khiêm tốn, biết sử dụng sự tự do lựa chọn một cách có nguyên tắc sẽ đạt được quyền lực tinh thần đối với người khác, tổ chức và xã hội.
Những người mắc “bệnh ngôi sao”
Những người mắc “bệnh ngôi sao” là ví dụ tiêu biểu về lối sống không dựa trên các nguyên tắc. Họ để sự nổi tiếng định hình nhân cách và giá trị bản thân. Họ không biết mình là ai và mất phương hướng trong hành động của mình. Cuộc sống của họ không dựa trên các giá trị chung của xã hội dẫn đến sự mất cân bằng. Vì vậy, nhiệm vụ quan trọng là phải xác định “kim chỉ nam” cho cuộc sống và điều chỉnh mọi hoạt động theo hướng đó, nếu không, hậu quả tiêu cực có thể dễ dàng xảy ra.
Sách Thói Quen Thứ 8 cho rằng: Mặc dù giá trị điều chỉnh hành vi nhưng chính các nguyên tắc mới là yếu tố quyết định kết quả. Quyền lực tinh thần đòi hỏi sự hy sinh những lợi ích cá nhân tạm thời và sự dũng cảm đặt giá trị xã hội dưới các nguyên tắc đúng đắn. Lương tâm của chúng ta chính là kho chứa những nguyên tắc này.
Món quà thứ ba: Bốn năng lực của con người
Bản chất con người được cấu thành từ bốn thành phần: thể xác, trí tuệ, tâm hồn và tinh thần. Tương ứng với những thành phần này là bốn năng lực (hay sức mạnh) mà mỗi chúng ta đều sở hữu: năng lực thể chất (PQ – Physical Quotient), năng lực trí tuệ (IQ – Intelligent Quotient), năng lực tình cảm (EQ – Emotional Quotient), và năng lực tinh thần (SQ – Spiritual Quotient). Bốn năng lực này là biểu hiện rõ nét của món quà thiên phú thứ ba mà chúng ta được ban tặng.
Năng lực trí tuệ (IQ)
Khi nói đến trí tuệ, chúng ta thường nhắc tới chỉ số IQ, liên quan đến khả năng phân tích, lập luận, tư duy trừu tượng, ngôn ngữ, tưởng tượng và khả năng tiếp thu tri thức của con người.
Năng lực thể chất (PQ)
Năng lực thể chất là khả năng mà chúng ta ai cũng nhận ra nhưng thường xem nhẹ. Hãy nghĩ về những điều cơ thể bạn đang làm mà không cần sự nỗ lực có ý thức nào, như việc các cơ quan hoạt động liên tục để bảo vệ và duy trì sự sống. Cơ thể của chúng ta thực sự là một cỗ máy kỳ diệu, vượt xa mọi thiết bị hiện đại. Năng lực thể chất chính là khả năng biến suy nghĩ và cảm xúc thành hành động, giúp con người tạo ra sản phẩm và làm chủ thế giới tự nhiên.
Năng lực xúc cảm (EQ)
Stephen Covey trình bày trong Thói Quen Thứ 8: Năng lực xúc cảm bao gồm sự tự nhận thức, nhạy cảm xã hội, sự thấu cảm và khả năng giao tiếp hiệu quả với người khác. Để thành công trong công việc và cuộc sống, năng lực cảm xúc quan trọng gấp đôi so với khả năng nhận thức thuần túy. Việc phát triển năng lực cảm xúc là một thách thức lớn đối với cả phụ huynh lẫn các nhà lãnh đạo trong mọi tổ chức.
Năng lực tinh thần (SQ)
Năng lực tinh thần là năng lực thứ tư và là yếu tố cơ bản nhất trong mọi năng lực của con người. Cũng như EQ, SQ nhận được sự quan tâm đặc biệt trong các nghiên cứu và trong cuộc sống. SQ là cốt lõi, định hướng cho ba năng lực còn lại. Năng lực tinh thần giúp chúng ta nhận biết các nguyên tắc đúng đắn, khao khát tìm kiếm ý nghĩa cuộc sống và tạo nên mối liên kết giữa chúng ta với những giá trị vĩnh hằng.
Xem thêm: Tóm Tắt Sách Những Kẻ Xuất Chúng – Giải Mã Cội Nguồn Của Sự Thành Công
Hoàn thiện bốn năng lực của con người
Bốn khía cạnh cơ bản của con người – thể xác, trí tuệ, tâm hồn và tinh thần không tồn tại độc lập mà đan xen, hỗ trợ lẫn nhau. Vì vậy, bạn không thể tập trung vào phát triển chỉ một mặt mà không ảnh hưởng đến các mặt khác. Việc phát triển và tận dụng toàn diện các năng lực này sẽ mang lại cho bạn niềm tin, sức mạnh nội tại, sự trưởng thành và sức mạnh tinh thần. Sách Thói Quen Thứ 8 đã đưa ra những giả thiết nhằm giúp chúng ta hoàn thiện bốn năng lực, bắt đầu một cuộc sống cân bằng, hài hòa và mạnh mẽ hơn.
- Đối với thể xác: Giả sử bạn mắc bệnh tim, bạn sẽ phải điều chỉnh cách sống của mình như thế nào để giữ gìn sức khỏe và tận hưởng cuộc sống?
- Đối với trí tuệ: Giả sử bạn chỉ còn hai năm nữa trước khi nghỉ hưu, bạn sẽ chuẩn bị cho tương lai ra sao, và làm thế nào để hoàn thành những mục tiêu còn dang dở?
- Đối với tâm hồn: Giả sử tất cả những lời bạn nói đều bị người khác nghe lỏm, bạn sẽ lựa chọn lời nói và cách cư xử thế nào để thể hiện lòng trung thực và sự tử tế?
- Đối với tinh thần: Giả sử cứ 15 phút, bạn lại nhìn thấy hình ảnh của Thượng Đế, điều này sẽ thay đổi cách bạn sống, làm việc và suy nghĩ như thế nào?
Ngoài việc tìm ra tiếng nói của bản thân, cuốn sách còn hướng dẫn cách bạn có thể truyền cảm hứng cho người khác để họ cũng khám phá tiếng nói của mình. Tác giả cung cấp các quy tắc và phân tích chi tiết dựa trên nền tảng khoa học, kế thừa những giá trị từ các nghiên cứu trước đó, giúp bạn thực hiện quá trình này một cách hiệu quả.
Thói Quen Thứ 8 – The 8th Habit của tác giả Stephen R. Covey là cuốn sách đáng để đọc và nghiên cứu với bất kỳ ai. Dù bạn là những người đã thành công hay đang vật lộn với cuộc sống này. Nhưng nó đặc biệt phù hợp với ai đang than vãn về những khó khăn, những bế tắc và đang gặp phải những nỗi đau trong cuộc sống của mình. Cuốn sách như một tấm bản đồ chỉ đường, soi sáng giúp bạn vượt qua để đạt được những thành công trong cuộc sống, tìm thấy tiếng nói của bản thân và cổ vũ người khác tìm ra tiếng nói của chính mình. Hy vọng bài Review này của Trạm Sách sẽ giúp các bạn sẽ học được nhiều điều bổ ích từ cuốn sách.